«Փորձում ենք այս ծրագրով խթանել Հայաստանում կինոարտադրության զարգացումը»

«Ոսկե ծիրան» միջազգային կինոփառատոնին ընդառաջ` մամլո ասուլիսով հանդես եկավ «Ռեժիսորներ առանց սահմանների» նախագիծը`ներկայացնելով նախագծի առաքելությունը, ձեռքբերումները և առաջիկա ծրագրերը:

Ասուլիսի բանախոսներն էին Սուսաննա Հարությունյանը (ՌԱՍ նախագծի ղեկավար, «Ոսկե ծիրան» Երևանի միջազգային կինոփառատոնի գեղարվեստական ղեկավար), Լուսինե Մարտիրոսյանը (ՌԱՍ նախագծի համակարգող), Գոռ Բաղդասարյանը (Հայաստան-Թուրքիա կինոպլատֆորմի (ՀԹԿՊ) համակարգող), Արթուր Վարդիկյանը (Կինոլրագրություն առանց սահմանների (ԿԼԱՍ) ծրագրի համակարգող):

ՌԱՍ համատեղ արտադրության նախագիծը ֆինանսավորվել է ԵՄ-ի կողմից` Արևելյան գործընկերության մշակութային ծրագրի միջոցով և իրականացվում է «Ոսկե ծիրան» կինոյի զարգացման հիմնադրամի (Հայաստան) և նրա գործընկերների` INTERNEWS-ի (Ուկրաինա), Cinema Art Centre Prometheus-ի (Վրաստան), INTERNEWS-ի (Հայաստան) հետ համատեղ:

Սուսաննա Հարությունյանն իր խոսքում նշեց, որ ՌԱՍ-ը իրականացվում է ամբողջ տարվա ընթացքում, և իրենք այսօր մտադիր են ներկայացնել և’ նախորդ տարիների իրենց գործունեությունը, և’ սպասվելիք աշխատանքները: ՌԱՍ-ը մեկնարկել է որպես տարածաշրջանային նախաձեռնություն և վերածվել մի հարթակի, որտեղ Հայաստանի և մեր տարածաշրջանի այլ երկրների ռեժիսորները կարողացել ու կարողանում են իրենց մասնագիտական հմտությունները զարգացնել, լավագույն համաշխարհային կինոփորձագետների էքսպերտիզան ստանալ: «Փորձում ենք այս ծրագրով խթանել Հայաստանում կինոարտադրության զարգացումը»,- մանրամասնեց նա:

Բանախոսները նշեցին, որ ՌԱՍ նախագիծը հիմնադրվել է 2011թ. հոկտեմբերին` ԵՄ աջակցությամբ և նպատակ ունի միավորելու Արևելյան գործընկերության երկրների կինոգործիչներին: Նախագիծն աշխատում է մի քանի առանցքային ուղղություններով` Կինո առանց սահմանների, Կինոդասընթացներ, ՌԱՍ համատեղ արտադրության ֆորում, ՀԹԿՊ, Կինոլրագրություն առանց սահմանների, Տարածաշրջանային համատեղ արտադրության օրենսդրության ներդաշնակեցում:

Ներկայում ՌԱՍ ծրագրի շրջանակներում կան և՛ նկարված ֆիլմեր, և՛ նկարահանման ընթացքում գտնվող կինոնախագծեր: Արևելյան գործընկերության ծրագիրը ներառում է վեց երկիր՝ Հայաստան, Վրաստան, Ադրբեջան, Մոլդովա, Բելառուս, ՈՒկրաինա: «Համագործակցությունը մինչև վերջերս այս երկրների միջև ավելի թույլ էր,- ասաց Ս. Հարությունյանը,- քան եվրոպական երկրների, օրինակ` Ֆրանսիայի, Գերմանիայի, այլ երկրների միջև: Այս ծրագիրը լրացնում է այդ բացը, համախմբում այս վեց երկրների երիտասարդներին, օգնում, որ նրանք ճանաչեն իրար, համագործակցեն, համատեղ ֆիլմեր նկարեն»:

Լուսինե Մարտիրոսյանը խոսեց կինոգործիչներին միավորող համակարգի մասին, ներկայացրեց իրենց կայքը, ֆեյսբուքյան էջը: Խոսեց նաև այս փառատոնի ընթացքում ՌԱՍ ծրագրի շրջանակներում սպասվելիք նախաձեռնությունների, դրանցից լավագույններին տրվելիք դրամաշնորհների մասին: «Ֆիլմեր առանց սահմանների ծրագիրը ներկայացնում է ֆիլմեր, որոնք արտացոլում են տվյալ երկրի պատմոււթյունը, մշակույթը: Դրանք ցուցադրվում են տարածաշրջանի փառատոների, այդ թվում՝ «Ոսկե ծիրանի» ընթացքում»,- ասաց նա: Նշեց, որ ծրագրի նպատակներից է Կինոօրենսդրության բարելավումը:

Բանախոսները անդրադարձան նաև Ադրբեջանի և Թուրքիայի հետ Հայաստանի ունեցած լարված հարաբերություներին, նշեցին, որ այդ պատճառով Ադրբեջանի կինոգործիչներն առայժմ չեն աևձագանքում Հայաստանի հղած առաջարկներին: Առավել բարվոք է վիճակը Հայաստան-Թուրքիա հարաբերություններում:

Գոռ Բաղդասարյանը փաստեց, որ 2008-ին ստեղծված ՀԹԿՊ-ի շնորհիվ բազում համատեղ ֆիլմեր են ստեղծվել այս տարիների ընթացքում, որոնցից հոբելյանական փառատոնային ծրագրում ընդգրկված են հինգական նախագիծ Հայաստանից ու Թուրքիայից: Մրցանակ կստանան երկու նախագիծ:

Բանախոսները վկայեցին, որ ՀԹԿՊ-ի շրջանակներում ստեղծվել են հայանպաստ շատ կարևոր ֆիլմեր` հենց թուրք կինոգործիչների կողմից:

«Իրատես de facto»-ի այն հարցին, թե ինչ վերաբերմունքի են արժանանում այդպիսի կինոգործիչներն իրենց երկրի վարչակարգի կողմից, Գոռ Բաղդասարյանը պատասխանեց, որ նրանք ամենասիրված անձինք չեն Թուրքիայում, բայց և չի կարելի ասել, որ նրանց իրենց հայացքների, գործունեության համար բանտարկել են կամ ենթարկել ինչ-ինչ բռնությունների: Այդ մարդիկ ամեն դեպքում կարողանում են բարձրաձայնել իրենց տեսակետները և շարունակել ստեղծագործել:

Սուսաննա Հարուրթյունյանը, ի պատասխան մեր հարցի, հավելեց. «Ընդհանուր շրջանակ է ստեղծվել հայ և թուրք կինոգործիչների, որոնք չեն վախեմում իրար հետ խոսել, իրար երեսի նայել, քննարկումներ անել ցանկացած հարցի շուրջ: Եվ այդ համագործակցության ծրագրերը բացառապես հայանպաստ են»:

Արթուր Վարդիկյանը խոսեց կինոլրագրություն առանց սահմանների ծրագրի մասին` նշելով, որ աշխարհին պետք է ոչ միայն կինո, այլև կինոգիտություն: Այս նպատակին են միտված հուլիս 4-7-ին անցկացվելիք միջոցառումները փառատոնի շրջանակներում:

Միքայել Ստամբոլցյանը և Տաթևիկ Մանուկյանը ներկայացրին կինոփառատոնի նորացված կայքը` www.gaiff.am:

Կայքի հեղինակ Անդրեյ Վանյանը խոսեց կայքի հնարավորություների մասին: Հաճելի նորություն. այս տարի կայքը ընձեռում է հնարավորություն, որպեսզի բջջային հեռախոսները ևս դառնան ինֆորմացնող միջոց և ծառայեն «Ոսկե ծիրանի» եռուզեռին մասնակցելու նպատակին:

Կարինե ՌԱՖԱՅԵԼՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Անհամբեր ու սիրով եմ սպասում իր հերթական գրին, ես էդ գրի մշտամնա ընթերցողն եմ
• Դերենիկ Դեմիրճյանի ժառանգության արժևորումը՝ ժամանակակից գիտական խոսքով
• Երախտագիտություն՝ կինոլեզվով
• Դերենիկ Դեմիրճյան-145
• «Այս մար­դիկ չեն սի­րում մեր ժո­ղովր­դին, պատ­րաստ չեն նրա հոգ­սը կրե­լու՝ ա­ռանց պարգևավ­ճա­րի»
• «Պե­տու­թ­յու­նը կորց­րել է իր դեմ­քը, և ե­թե մենք թույլ տանք, որ այս ճգնա­ժամն ա­վե­լի խո­րա­նա, ուղ­ղա­կի կկոր­ծան­վենք»
• «Կա այս­պի­սի մի կար­ծիք՝ հարկ է ստեղ­ծել Հա­յաս­տան ամ­րոց-պե­տու­թ­յուն»
• «Մի բան հս­տակ է՝ այս իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րը պետք է ան­հա­պաղ հե­ռա­նան»
• «Ե­թե մեր մշա­կույ­թը լի­ներ բարձր մա­կար­դա­կի վրա, մենք այ­սօր­վա ող­բեր­գու­թ­յու­նը չէինք ու­նե­նա»
• «Մեր թշ­նա­մու գոր­ծած ո­ճիր­նե­րից ու հան­ցա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րից ոչ մե­կը թույ­լատր­ված չէր ո­րևէ օ­րեն­քով»
• «Ի սկզ­բա­նե մտա­ծել են ար­նա­քամ ա­նել ժո­ղովր­դին, բե­րել-հասց­նել մի վի­ճա­կի, որ հե­տո ա­սեն՝ դե՜, չդի­մա­ցանք, ու ստո­րագ­րեն այս փաս­տա­թուղ­թը»
• «Վեր­ջին տեխ­նո­լո­գիա­նե­րով զին­ված հա­րուստ, ան­պարտ բա­նակ, սե­փա­կա­նին զու­գա­հեռ՝ պե­տա­կան հզոր ար­դ­յու­նա­բե­րութ­յուն պի­տի ստեղ­ծենք»
• «Ե­թե հի­մա ենք գնում փոխ­զիջ­ման, դրա տակ ի՞նչ է են­թադր­վում. ինք­նաոչն­չա­ցո­ւ՞մ, ինք­նաս­պա­նու­թ­յո­ւ՞ն»
• «Աստ­ված մեզ հետ է և մեր ար­դար գոր­ծին զո­րա­վիգ»
• «Պար­տադր­ված պա­տե­րազ­մը, ի­հար­կե, ծանր բան է, բայց մենք պատ­րաստ էինք դրան»
• «Հա­նուն ազ­գի, հա­նուն հայ­րե­նի­քի զոհ­ված­նե­րի հե­րո­սու­թ­յու­նը չա­փա­նիշ­նե­րի փո­փո­խու­թ­յան են­թա­կա չէ»
• «Ինչ­պես Հի­սու­սը, այդ­պես էլ Նա­րե­կա­ցին Աստ­ծուց նե­րո­ղու­թ­յուն է խնդ­րում բո­լո­րիս մեղ­քե­րի հա­մար»
• «Մենք աշ­խար­հի մեջ ենք, ու աշ­խարհն է մեր մեջ. պար­զա­պես, որ­պես գաղտ­նի զենք, ու­նենք Ո­գին, որ մեզ պա­հել ու պա­հե­լու է»
• «Մենք Աս­տու­ծոյ փառք կու տանք, որ հայ­րե­նի­քը կը մնայ հայ­րե­նիք եւ մեր մնա­յուն հաս­ցէն»
• «Կար­դում էի այն ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րի ցան­կը, որ պատ­րաստ­վում են հա­նե­լու դպ­րո­ցա­կան դա­սագր­քե­րից, ու սար­սա­փում էի»

Մեկնաբանություններ